Ekspozycja rozpoczyna się od Niedzieli Palmowej, zwanej dawniej na wsi Kwietną czy Wierzbną. To dzień otwierający Wielki Tydzień. W dniu tym w kościele odbywa się nabożeństwo upamiętniające wjazd Chrystusa do Jerozolimy...

Miejsce: Dworek Laszczyków w Kielcach
Czas trwania: 12 kwietnia - 29 maja 2011 r.

Ekspozycja rozpoczyna się od Niedzieli Palmowej, zwanej dawniej na wsi Kwietną czy Wierzbną. To dzień otwierający Wielki Tydzień. W dniu tym w kościele odbywa się nabożeństwo upamiętniające wjazd Chrystusa do Jerozolimy. Święcone są palmy odgrywające dużą rolę w ludowej obrzędowości. Wiążą się z nimi liczne praktyki magiczne. Na wystawie można zobaczyć palmy wielkanocne, a także przykłady sztuki ludowej z przedstawieniami nawiązującymi do biblijnych wydarzeń tego dnia, np. Chrystus Palmowy.

Kolejna sala poświęcona będzie okresowi pomiędzy Niedzielą Palmową, a Wielkim Piątkiem. Był to czas robienia gruntownych przedświątecznych porządków w chałupie i obejściu. Na wystawie prezentowane są ludowe przedstawienia Ostatniej Wieczerzy, Jezusa w Ogrójcu, jak również akcesoria używane w tym okresie, takie jak np. kołatki czy terkotki, którymi powszechnie hałasowano po "zawiązaniu" dzwonów w kościele. Opisane zostaną takie zwyczaje ludowe: wieszanie Judasza, widowiska pasyjne odbywające się w  tzw. kalwariach, wielkoczwartkowe palenie ognisk.

Trzecia sala poświęcona została wydarzeniom Wielkiego Piątku, pojawią się w niej licznie reprezentowane w sztuce ludowej przedstawienia Męki Pańskiej m.in. Chrystus Nazareński, Upadek pod krzyżem, Ukrzyżowanie czy Zdjęcie z krzyża. Znalazły się tam również silnie związane z misterium wielkanocnym przedstawienia Piety czy Chrystusa Frasobliwego. Tekst przybliży charakterystyczne dla tego dnia zwyczaje, takie jak tworzenie w kościołach grobów pańskich, czy też obrzędowe obmywanie się w rzekach mające zapewnić zdrowie. Przywołane zostały sobotnie święcenia ognia i wody oraz ludowe praktyki magiczne z nimi związane.

Jedno z pomieszczeń przeznaczona zostało do zaprezentowania śniadania wielkanocnego w wiejskiej izbie, w której centralne miejsce zajął stół zastawiony charakterystycznymi świątecznymi potrawami takimi jak pieczone mięsa, wędlina, świąteczny żur czy też różnorakie ciasta. Potrawy święcone były w Wielką Sobotę, zaś spożywane w niedzielny poranek po uroczystej Mszy Rezurekcyjnej. Przedstawione zostły  typowe wielkanocne dekoracje, stół przystrojony jest pisankami, kraszankami, gałązkami barwinku czy bukszpanu, oraz zajmującym centralne  agnuskiem – barankiem z czerwoną chorągiewką symbolizującym zmartwychwstałego Chrystusa.

W kolejnym pomieszczeniu zaprezentowana została sztuka poświęcona Zmartwychwstaniu Chrystusa. Przedstawiona zostanie symbolika jajka, które jest uniwersalnym symbolem życia. W tradycyjnej kulturze ludowej związane jest ono z magią dobrego początku, posiada właściwości lecznicze i  ochronne. Jako charakterystyczny symbol Świąt Wielkanocnych jaja występują pod postacią pisanek czy kraszanek, są zdobione różnymi technikami w rozmaite wzory.

Ostatnia sala prezentuje zwyczaje drugiego dnia świąt zwanego Lanym Poniedziałkiem czy Śmigusem Dyngusem, który zwykle upływał w atmosferze żywiołowej wesołości, zabaw i żartów. Powszechnie oblewano się wodą czym zagrożone były przede wszystkim młode dziewczęta – ich przemoczenie świadczyło o dużym powodzenia. Młodzież chodząca "po dyngusie" śpiewała pieśni, składała życzenia, wypraszała dary, łączyło się to z oblewaniem wodą, a niekiedy smaganiem wierzbowymi czy brzozowymi witkami. Używano akcesoriów takich jak wiadra, cebrzyki, sikawki strażackie. W sali tej pokazane zostaną dawne pocztówki obrazujące ten powszechny zwyczaj. Opisana zostanie symbolika wody, która zajmuje szczególne miejsce w tradycyjnej obrzędowości. Wielkanocne kropienie, obmywanie czy oblewanie miało ogromne znaczenie w zapewnieniu zdrowia, sił witalnych, płodności i urodzaju na przyszły rok.

Autorkami wystawy są Ewa Tomaszewska oraz Ewa Wielgus.