Wystawy
Zwiedzaj w domu: Wiatrak z Grzymałkowa
Obiekt znajduje się w sektorze wyżynnym w Parku Etnograficznym w Tokarni.
Wiatrak typu „holender” z Grzymałkowa (gmina Mniów) wybudowano w 1931 roku. Pierwotnie stał we wsi Pakuły (powiat Końskie), skąd w 1947 roku został przeniesiony do Grzymałkowa.
W 1976 roku zakupiło młyn Muzeum Wsi Kieleckiej od Wandy Berner. Wiatrak stanął na terenie skansenu w 1990 roku. „Holender” zbudowany jest na planie ośmioboku, posiada trzy kondygnacje. Wybudowano go na ośmiu dębowych podwalinach ułożonych na podmurówce z kamienia polnego. Ściany, w konstrukcji szkieletowo-ryglowej, są szalowane deskami. Mechanizmy wiatraka – napędowy i transmisyjny – tworzą dwa skrzydła („śmigi”), wał skrzydłowy, koło „paleczne”, pionowy wał sztorcowy, dwa poziome koła sztorcowe, wrzeciona i dwa koła cewkowe. Budynek przykrywa dwuspadowy dach, o konstrukcji krokwiowo-jętkowej, z charakterystycznym „naczółkiem”, widocznym od strony ramion wiatraka. Tworzy on ruchomą, obrotową „czapę”, typową dla wiatraków holenderskich. Mechanizm „czapy” osadzono na kole składającym się z dwóch drewnianych „krążyn”. Na dolnej, wspartej na „oczepie” ścian, umocowano szynę stalową, po której poruszają się wózki o żeliwnych kółkach. Na wózkach wsparto belki stanowiące podstawę dachu. „Czapę” wraz ze skrzydłami obracano w stronę wiatru za pomocą drewnianego dyszla, który zostanie odtworzony w przyszłości.