Piotr Gan

Od początku lat 60-tych Polskie Radio Kielce dokumentuje twórczość ludową ziemi świętokrzyskiej. Z roku na rok archiwum Rozgłośni wzbogaca się o kolejne nagrania kapel, zespołów śpiewaczych, solistów, tradycyjnych wiejskich obrzędów. Są one materialnym dowodem wielkiego potencjału twórczego ludowych artystów regionu.

Kilka lat temu, kiedy w Radiu Kielce zrodził się pomysł zorganizowania konkursu „Jawor – u źródeł kultury” dziennikarzom przyświecało pragnienie popularyzowania folkloru, dla którego było coraz mniej miejsca w przestrzeni publicznej. Chcieliśmy także uhonorować artystów, którzy byli ostatnimi kustoszami ludowej kultury.

Podczas pierwszej edycji konkursu, w 2010 roku, najlepszą twórczynią ludową została utalentowana śpiewaczka Marianna Śmiłowska z Marzysza, a najlepszym animatorem kultury ludowej gmina Bieliny.

W drugiej edycji, w 2011 roku, liczba kategorii, w których Radio Kielce przyznawało nagrody i wyróżnienia znacznie się powiększyła, a to za przyczyną dużego zainteresowania nie tylko samych artystów ale także samorządów gminnych. Konkurs „Jawor – u źródeł kultury” pomagał im pokazać lokalnych twórców, „pochwalić się” swoim dziedzictwem.

W roku 2014 nagradzanych kategorii było już dwanaście, a finałowy koncert, który odbył się 8 czerwca w Muzeum Wsi Kieleckiej – Parku Etnograficznym w Tokarni zgromadził ponad 450 wykonawców i około 6 tys. widzów. I gdyby dziś przyszło nam podać motywy zorganizowania takiego konkursu byłyby one już nieco inne. Otóż w ostatnich latach nastąpił renesans kultury ludowej. W znacznym stopniu przyczyniły się do tego fundusze unijne, dzięki którym powstało mnóstwo lokalnych stowarzyszeń, grup działania, inicjatyw kultywujących dawne obyczaje, popularyzujących folklor, odwołujących się do miejscowych tradycji. W wioskach i małych miasteczkach powstają nowoczesne, dobrze wyposażone ośrodki kultury, gdzie starsi mieszkańcy oraz animatorzy kultury w atrakcyjny sposób mogą przekazywać swoją wiedzę i umiejętności młodszemu pokoleniu. Koncerty muzyki ludowej przyciągają ogromne rzesze miłośników folkloru, widać zainteresowanie poznaniem swoich korzeni, obyczajów przodków, twórczości muzycznej, dziedzictwa kulinarnego.

Konkurs „Jawor – u źródeł kultury” ten, jakże pozytywny trend wspiera.
Joanna Gergont - Woś
Redaktor Naczelny
Polskiego Radia Kielce