Slider
Konferencja naukowa
Zapraszamy na VI Konferencję naukową "Wieś polska podczas II wojny światowej - rok 1943 na polskiej wsi", w dniach 21-22 września 2023 r.
Program konferencji
VI konferencja naukowa „Wieś polska podczas II wojny światowej – rok 1943 na polskiej wsi”
(Michniów – Kielce, 21–22 września 2023 r.)
I DZIEŃ (czwartek 21 września 2023 r.)
Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie
10.00 – powitanie prelegentów i gości
I panel 10:30 – 11:30
Niemiecka polityka gospodarcza wobec wsi polskiej
Moderator: dr Justyna Staszewska (Muzeum Wsi Kieleckiej Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie).
- Dr hab. prof. UJK Jerzy Gapys (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach) Zarys niemieckiej polityki rolnej wobec polskiej wsi 1939-1945 (10.30-10.50)
- Dr Mateusz Kubicki (Instytut Pamięci Narodowej w Gdańsku) Organizacja gospodarki wiejskiej powiatu starogardzkiego w latach II wojny światowej
(10.50-11.10) - Mjr dr Tadeusz Banaszek (Kieleckie Towarzystwo Naukowe) Wysiedlenia mieszkańców wsi polskich związane z organizowaniem niemieckich poligonów wojskowych podczas okupacji. Zarys problematyki (11.10-11.30)
Dyskusja 11:30 – 11:40
Przerwa 11:40 – 12:00
II panel 12:00 – 13:00
Wieś polska jako ośrodek konspiracji i zaplecze dla organizacji pomocowych
Moderator: dr Robert Piwko (Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach).
- Alicja Adamus-Kowalik (Archiwum Państwowe w Częstochowie) Polska wieś jako przestrzeń do budowania zrębów organizacji konspiracyjnych (12.00-12.20)
- Andrzej Kacorzyk (Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu) 5/1000. Rok 1943 oddziału specjalnego BCh spod Auschwitz (12.20-12.40)
- Dr Marzena Grosicka (Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach) Pacyfikacja wsi Rakówka 18 czerwca 1943 r. w odwecie za współpracę z oddziałami Batalionów Chłopskich (12.40-13.00)
Dyskusja 13:00 – 13:10
Przerwa 13:10 – 14:10
III panel 14:10 – 15:10
Wieś polska w polskich i niemieckich źródłach
Moderator: dr Marzena Grosicka (Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach).
- Dr Renata Lesiakowska (Instytut Pamięci Narodowej w Lublinie) „Nowy porządek” na wsiach okupowanych ziem polskich. Wieś polska i jej mieszkańcy w 1943 r.
w nazistowskiej propagandzie pism niemieckojęzycznych GG (14.10-14.30) - Dr Paweł Glugla (Małopolskie Towarzystwo Naukowe) Represje wobec mieszkańców polskich wsi w 1943 r. w zapisach biuletynu Agencji Informacyjnej „Wieś”
(14.30-14.50) - Ewa Kołomańska (Muzeum Wsi Kieleckiej Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie) Rok 1943 w działalności edukacyjnej i wystawienniczej Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie (14.50-15.10)
Dyskusja i podsumowanie 15:10 – 15:30
Zwiedzanie Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie
II DZIEŃ (piątek 22 września 2023 r.)
Centrum edukacyjne IPN „Przystanek Historia” w Kielcach
I panel 10:00 – 11:00
Jednostki policyjne i wojskowe i ich udział w akcjach represyjnych na polskiej wsi
Moderator: dr hab. prof. UJK Jerzy Gapys (Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach).
- Dr Dawid Golik (Instytut Pamięci Narodowej w Krakowie/Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego) Zmotoryzowane plutony żandarmerii niemieckiej i ich rola w działaniach represyjnych wobec polskiej wsi w 1943 r. (10.00-10.20)
- Maria Zima-Marjańska (Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie) Węgierskie jednostki wojskowe wobec niemieckich pacyfikacji polskich wsi (wybrane przykłady) (10.20-10.40)
- Hubert Kuberski – Chatyń, Puszcza Nalibocka, Rosica – przykłady eksterminacji ludności polskiej podczas „Bandenbekämpfung” w Generalkommissariate Weißruthenien (10.40-11.00)
Dyskusja 11:00 – 11:10
Przerwa 11:10 – 11:30
II panel 11:30 – 12:30
Rok 1943 na Lubelszczyźnie
Moderator: Paweł Żołądek (Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach).
- Dr Beata Kozaczyńska (Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach) Niemcy wysiedlają całe wsie, miejscowych wywożą do obozów „na mydło” (…). Wysiedlenia Polaków z Zamojszczyzny podczas niemieckiej akcji „Werwolf I” w 1943 r. (w świetle egodokumentów) (11.30-11.50)
- Dr Rafał Drabik (Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie) Wysiedlenia ludności cywilnej w pow. biłgorajskim w 1943 r. na przykładzie wsi Aleksandrów (11.50-12.10)
- Łukasz Krzysiak (Muzeum Narodowe w Lublinie – Oddział Martyrologii „Pod Zegarem”) Dzienniki posiedzeń sołtysów jako źródło do poznania dziejów okupacji wsi na Lubelszczyźnie (12.10-12.30)
Dyskusja 12:30 – 12:40
Przerwa 12:40 – 13:40
III panel 13:40 – 15:00
Przykłady niemieckich zbrodni dokonanych w 1943 r. na wsi polskiej
Moderator: Ewa Kołomańska (Muzeum Wsi Kieleckiej Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie).
- Dr Marcin Chorązki (Instytut Pamięci Narodowej w Krakowie) W 80-tą rocznicę ślubu Teresy Wańkowiczówny z Iwonem (Janem) Mierzejewskim… Masakra rodziny Horodyńskich i ich gości na tle niemieckich zbrodni na polskiej wsi w 1943 r. (13.40-14.00)
- Dr Wojciech Cedro (Instytut Solidarności i Męstwa im. W. Pileckiego w Warszawie) Niemiecka zbrodnia w Gamratce. Historia rodziny Kurów zamordowanych za pomoc Żydom w lipcu 1943 r. (14.00-14.20)
- Dr Karolina Trzeskowska-Kubasik (Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie) Akcje represyjne w Brześciu, Chrobrzu, Janinie oraz Parchocinie w 1943 r. (Kreishauptmannschaft Busko, dystrykt Radom) (14.20-14.40)
- Paweł Żołądek (Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach) Ściganie niemieckich zbrodniarzy odpowiedzialnych za represje na mieszkańcach wsi kieleckiej w 1943 r. Charakterystyka źródeł, stan badań, postulaty badawcze (14.40-15.00)
Dyskusja i podsumowanie konferencji 15:00 – 15:20
Zadanie zostało dofinansowane w ramach środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - Państwowego Funduszu Celowego
w ramach programu Miejsca Pamięci i Trwałe Upamiętnienia w Kraju 2023.