Wystawy

Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich, oddział MuzeumWsi Kieleckiej znajduje się we wsi Michniów. Zlokalizowane jest przy drodze 751, pomiędzy Suchedniowem a Bodzentynem.

To wyjątkowe miejsce spełnia rolę muzeum historyczno – martyrologicznego, którego głównym celem jest zachowanie pamięci o 817 spacyfikowanych w czasie II wojny światowej wsiach polskich.

Ze względu na znajdujący się na terenie Mauzoleum zbiorowy grób pomordowanych mieszkańców Michniowa, Muzeum jest jednocześnie miejscem Pamięci Narodowej. Od roku 1999 Mauzoleum w Michniowie jest oddziałem Muzeum Wsi Kieleckiej.

Świat powinien wiedzieć, ile nas Polaków kosztowało prawo do swojego miejsca na ziemi” – te słowa Jana Pawła II, papieża Polaka, stały się mottem tworzonego Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich. Nikt nie zdoła policzyć pomników, pamiątkowych krzyży, tablic i obelisków, które zostały wzniesione po II wojnie światowej na polskich wsiach. Jeden z takich krzyży stanął w Michniowie w 1945 r. Na prostej tablicy nieliczni ocaleni mieszkańcy Michniowa umieścili inskrypcję: Grób zbiorowy szczątek niewinnie wymordowanych i żywcem spalonych przez Niemców w dniach 12 i 13 lipca 1943 roku w Michniowie oraz imiona, nazwiska i wiek ofiar. Wyjątkowo okrutna pacyfikacja tej podkieleckiej wioski przez niemieckie siły policyjne i śmierć 204 osób spowodowały, że z biegiem lat Michniów stał się centrum pamięci i symbolem męczeństwa mieszkańców 817 polskich wsi, spacyfikowanych w czasie tragicznych lat II wojny światowej.

Historia michniowskiego Mauzoleum sięga głęboko wstecz do pierwszych lat powojennych, kiedy to w małej drewnianej chacie znalazła swe miejsce Izba Pamięci, a w niej ekspozycja pamiątek pozostałych po zamordowanych mieszkańcach wsi. Bezcenne dowody przechowywane niczym relikwie przypominały o tej zbrodni. Stopniowo, zmieniając technikę prezentacji i narracji historycznej, Izba Pamięci ewoluowała, przekształcając się w Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich, które słowem i obrazem kultywuje pamięć o tragicznych losach mieszkańców wsi polskich pod okupacją niemiecką i sowiecką

W 65 rocznicę pacyfikacji Michniowa przedstawiono przygotowany przez pracownię architektoniczną NIZIO International Design z Warszawy projekt przebudowy Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie. Ma ona stać się ośrodkiem wymiany myśli i doświadczeń historycznych. Forma budynku oraz multimedia, które uatrakcyjnią zwiedzanie dodatkowo będą sprzyjać przyswajaniu wiadomości o tragicznych losach Polaków w okresie  II wojny światowej. Zgodnie z koncepcją architektoniczną Mauzoleum to jeden długi budynek, podzielony na segmenty o powierzchni około 2000 metrów powierzchni wystawienniczej.

Budynek ma postać Domu – Chaty, składa się z segmentów zamkniętych i otwartych. Na całej długości budynku zostały wykonane przerwy w ścianach – przeszklone przegrody oddzielające od siebie poszczególne części. Nocą, monument będzie przypomniał zwiedzającym płonące wsie i chaty. Poprzez przegrody zwiedzający będą mieli możliwość wyjścia na zewnątrz, gdzie – po obu stronach budynku zostaną ustawione czterometrowe krzyże, wykonane z nadpalonego drewna.

Obecnie w skład Mauzoleum wchodzą: Mogiła pomordowanych mieszkańców Michniowa, Kaplica św. Małgorzaty, Dom Pamięci Narodowej (pełniący funkcję administracyjną i wystawienniczą), Pieta Michniowska i będący w trakcie budowy nowy budynek Mauzoleum.