Wystawy

Obiekt znajduje się w sektorze dworsko-folwarcznym w Parku Etnograficznymw Tokarni.

Drewniany młyn wietrzny z Grzmucina (typu „paltrak”) wybudowano w 1921 r. w miejscu starszego, zniszczonego wiatraka typu „koźlak”.

Budynek wykonano na zamówienie młynarza Józefa Jaszewskiego z Grzmucina. Wzniósł go cieśla i budowniczy młynów, niejaki Paluszkiewicz, który w okolicy zbudował jeszcze co najmniej dwa podobne „paltraki”. W wiatraku z Grzmucina zboże mielono aż do 1950 roku. „Paltrak” obracano do kierunku wiatru za pomocą ręcznego kołowrotu z liną, zwanego „babą”. Wiatrak posadowiono na niskim, centralnym palu oraz na sześciu stalowych wózkach z rolkami, poruszających się po stalowej szynie, w kształcie okręgu. Szynę przytwierdzono do drewnianego pierścienia, ułożonego na kamiennym fundamencie. Na wózkach opiera się masywny „krzyżulec” z belek dębowych, w który wczopowane są słupy nośne, będące elementem szkieletowej konstrukcji budynku, uzupełnionej ryglami oraz poziomymi belkami trzech kondygnacji wiatraka. Mechanizm paltraka tworzą dwa skrzydła („śmigi”), wał skrzydłowy z kołem blatowym (widoczny na trzeciej kondygnacji) oraz pionowy wał z kołem „bąklowym”, przechodzący przez wszystkie piętra wiatraka. Pomocniczym urządzeniem (widocznym na trzeciej kondygnacji) umożliwiającym zatrzymanie pracy młyna jest hamulec zwany „stawidłem”. Po zahamowaniu ramion możliwe było dokładanie regulowanie tzw. „napióru” – szybkości obrotu skrzydeł. Na drugiej kondygnacji wiatraka zamontowano dwa „mlewniki”, czyli kamienie młyńskie, zwane w tym przypadku „francuzami”. W dolnej kondygnacji zobaczyć można odsiewacze do mąki oraz kanał wraz osłoną mechanizmu kubełkowego, dzięki któremu „mlewo” transportowano na górę, do powtórnego przemiału.