Aktualności

Muzeum Wsi Kieleckiej rozpoczęło remont i konserwację zabytkowego ogrodzenia okalającego plac, na którym posadowiony jest Dworek Laszczyków przy ul. Jana Pawła II 6 w Kielcach.

Ogrodzenie składające się z siedmiu przęseł oraz bramy wjazdowej znajduje się w bardzo złym stanie technicznym. Koszt prac opiewa na kwotę 300 tys. zł brutto. Muzeum otrzymało dotację celową od Województwa Świętokrzyskiego na przeprowadzenie koniecznych prac konserwatorskich w swoich obiektach w wysokości 700 tys. zł netto. Z tej kwoty finansowane jest między innymi ratowanie zabytkowego ogrodzenia.

Ogrodzenie znajduje się fatalnym stanie technicznym. Dotyczy to zwłaszcza pokrycia gontowego, które jest silnie zawilgocone i pokryte porostami. W złym stanie znajdują się również słupy i podmurówka, z których odpada tynk i złuszczają się warstwy farby.  Brak właściwego odprowadzenia wód opadowych doprowadził również do zawilgocenia dolnych partii drewnianej konstrukcji przęseł. Naprawy i częściowej rekonstrukcji wymaga stopień kamienny znajdujący się przy furtce sąsiadującej z bramą wjazdową.

Zakończenie prac planowane jest do końca tego roku.

Dworek Laszczyków w Kielcach ulokowany jest na południowym stoku Wzgórza Zamkowego. To unikatowy, jedyny tego typu w Kielcach, drewniany dom liczący sobie przeszło 200 lat. Jego dzisiejsza nazwa pochodzi od ostatnich właścicieli- rodziny Laszczyków.

Modrzewiowy budynek dworku wraz z zabudowaniami gospodarczymi (wozownią, stajnią, oficyną, komórką i drwalnią) powstał w drugiej połowie XVIII wieku, po decyzji Kapituły, która rozstrzygała spór o własność tamtejszego terenu. Na mocy tego postanowienia 7 marca 1788 roku, dziekan Kolegiaty Kieleckiej- ks. Jerzy Dobrzański, wydzierżawił na 50 lat teren obok katedry ostatniemu staroście biskupiemu (kieleckiemu) Jakubowi Jaworskiemu. Ten wzniósł na pozyskanej części placu funduszowego dworek z modrzewia, na kamienno-ceglanej podmurówce, z kamienno-ceglanym trzonem kominowym, przykryty wysokim, czterospadowym, łamanym dachem pokrytym gontem. Główne wejście do dworku poprzedzał kolumnowy ganek, z którego wchodziło się do ciemnej sieni, a następnie do czterech pokoi. Przed gankiem, po lewej stronie zlokalizowana była studnia, którą zasypano po II wojnie światowej. Zabudowania gospodarcze znajdowały się przed i obok dworku. Za nim urządzono ogród i sad. Od strony ogrodu do budynku przylegały dwa kamienne lamusy.

 Po śmierci Jakuba Jaworskiego w 1792 roku, zarząd nad posesją sprawowały kobiety- żona Jakuba, Anna z Jakubowskich Jaworska (1792-1818), a następnie jej córka Anna Kwiatkowska (1818-1866). W 1866 r. po jej śmierci, Kapituła wydzierżawiła posesję Justynie z Karpińskich i jej mężowi Józefowi Lewandowskiemu, który pełnił funkcję asesora ekonomicznego Okręgu Kieleckiego. W 1882 roku, po długim sporze urzędowym, udało się małżeństwu wykupić wieczystą dzierżawę posiadłości. Posesja pozostała w rękach rodziny do  1911 r. Lewandowscy dokonali pierwszych znaczących zmian w układzie budynku. W latach 1872-1883, od strony ogrodu dobudowali nowy pokój z wejściem poprzedzonym drewnianym gankiem, do którego prowadziły schody. Poszerzono również ku północy pomieszczenia parteru oraz przebudowano drugi lamus, nad którym, na poddaszu powstały dwa pomieszczenia mieszkalne.

W 1911 roku posesja za kwotę 7000 rubli, została zakupiona przez Kazimierza i Julię Laszczyków. Nowi właściciele wraz z dziewięciorgiem dzieci, przybyli do Kielc z okolic Równego (Ukraina).Rodzinne strony musieli opuścić z powodu udziału bratanków Laszczyka, w wydarzeniach rewolucyjnych 1905 roku. Kazimierz Laszczyk leśnik z zawodu, od początku planował wybudowanie na nabytej posesji, od strony ulicy pięknej, neorenesansowej, dwupiętrowej, czynszowej kamienicy. Najprawdopodobniej w tym czasie zaczęto również prace przygotowawcze: wyburzono oficynę i zabudowania gospodarcze. Wybuch I wojny światowej przerwał jednak te planowany.

W czasie okupacji hitlerowskiej w dworku znajdowało się zakonspirowane archiwum dokumentów organizacyjnych ZWZ-AK. W dworku mieścił się również skład broni organizacji podziemnej. Prowadzono tu tajne nauczanie, którym kierowała dyrektor Maria Opielińska oraz profesorowie z Gimnazjum im. bł. Kingi.

Posesja pozostała własnością Laszczyków i ich spadkobierców- Naksianowiczów i Trybusów -  do lat 70. XX wieku, kiedy to została przejęta przez Skarb Państwa. Przez pewien czas obiekt stał opuszczony i niszczał. W drugiej połowie lat 70. XX wieku przekazano go Zakładowi Opieki Zdrowotnej w Kielcach. W roku 1977 ZOZ przeprowadził generalny remont i przebudował dworek na potrzeby umieszczenia w nim dziennego Domu Wypoczynkowego dla Emerytów.

Po wielu latach starań, w grudniu 1988 roku obiekt wraz z posesją przekazany został Muzeum Wsi Kieleckiej. Budynek dworku został przystosowany na potrzeby administracyjne i wystawiennicze. Dzięki dofinansowaniu Unii Europejskiej w latach 2007-2010 unikatową przestrzeń dworku Laszczyków przywrócono dla celów ekspozycyjnych. Zmieniło się także jego otoczenie, wokół dworku powstał ogród, pojawiły się elementy małej architektury. Administracja Muzeum Wsi Kieleckiej została ulokowana w budynku usytuowanym tuż za zabytkowym obiektem.

Na dziedzińcu dworku odbywają się kiermasze, koncerty oraz pokazy filmowe.