Obiekty QR

EN / PL

Chałupa z Daleszyc, zbudowana została w 1892 r. przez rolnika posiadającego wówczas 9 mórg ziemi. Jest to budynek wąskofrontowy (wejście w ścianie szczytowej), jednotraktowy, o rozkładzie pomieszczeń: sień - izba - komora. Ściany chałupy wykonano w konstrukcji węgłowej z drewna sosnowego. Trójspadowy dach pokryty podwójną warstwą osikowego gontu, posiada deskowany szczyt od strony podwórza. Wjazd do zagrody prowadzi przez bramę z charakterystycznym gontowym daszkiem. W sieni posiadającej dodatkowe wyjście na podwórze, zlokalizowano letnią kuchnię. Główne urządzenia ogniowe znajdujące się w izbie, zbudowano z kamienia łamanego i cegieł łączonych spoiwem glinianym. Na środkowej belce („tragarzu”) w pomieszczeniu mieszkalnym, została wycięta data budowy chałupy oraz znak „IHS”. Napis był wyznacznikiem wiary oraz miał zapewnić opiekę Boga mieszkańcom domostwa. W izbie odtworzono warsztat pracy małomiasteczkowego szewca z zestawem oryginalnych przedwojennych narzędzi szewskich m.in.: dłuta i noże szewskie, kopyta, szydła. „prawidła”, cęgi i młotki.

EN / PL

Dom pochodzi z zabudowy małego miasteczka i jest jednym z najpiękniejszych pod względem architektonicznym obiektów w skansenie. Wyróżnia się charakterystycznym półszczytowym dachem oraz wejściem z półkolistym nadprożem i ozdobnymi profilowanymi zastrzałami (elementy łączące słup z leżącą na nim belką). Dom wybudowano w 1800 r. posiada dwa trakty i składa się z sieni, izby dużej, izby małej oraz komory. Bielone ściany wykonane są z połowizn i belek ciosanych w konstrukcji węgłowej z ostatkami. W dużej izbie zwraca uwagę potężna belka z drewna modrzewiowego zwana „siestrzanem”, podtrzymująca belki stropowe, w sieni zachowano polepę, a w izbach piece kuchenne kaflowe z ogrzewaczami. W budynku odtworzono wnętrza mieszkalne z okresu dwudziestolecia międzywojennego, ilustrujące warunki życia wielodzietnej rodziny z małego miasteczka o rolniczym profilu utrzymania. Przykładem przemian zachodzących w wyposażeniu wnętrz tego okresu może być skrzynia, gdzie przechowywano wiano i najcenniejszą odzież, którą zastąpiła prosta komoda, na której ustawiono przedmioty kultu tworzące tzw. „święty kąt”.

EN / PL

Dom mieszkalny z centralną sienią, został wybudowany w 1863 r. Budynek stał w Wąchocku przy ulicy Starachowickiej, gdzie do XX wieku przetrwały najstarsze i najciekawsze zabytki budownictwa miejskiego. Dwutraktowy, szerokofrontowy dom, wzniesiono na podmurówce z kamieni. Ściany wykonano z sosnowych belek, węgłowanych, układanych na nakładkę dwustronną z zachowaniem wystających "ostatków". Budynek wieńczy czterospadowy dach kryty podwójną warstwą łupanego gontu. Typową cechą budynków drewnianych starego dziewiętnastowiecznego Wąchocka były centralne, brukowane, sienie z otwartym (brak powały) wejściem na strych. Taki właśnie typ reprezentuje przeniesiony do skansenu dom. Po jednej stronie domu z Wąchocka urządzono wystawę ukazującą małomiasteczkowy sklepik z lat 30 XX wieku. Zaaranżowano ją z wykorzystaniem oryginalnych sklepowych mebli i przedmiotów. W drugim z pomieszczeń sklepiku urządzono wytwórnię wód gazowanych, a po przeciwnej stronie sieni, odtworzono wnętrza zamieszkiwane przez rodzinę sklepikarza.

EN / PL

Dom wybudowany został około 1870 r. przy ulicy Starachowickiej, gdzie wchodził w skład wielobudynkowej zagrody. Jest to budynek szerokofrontowy, z centralną sienią i dwoma ciągami komunikacyjnymi wewnątrz (dwutraktowy). Ściany budynku wykonano w konstrukcji zrębowej, łącząc belki w narożach na tzw. nakładkę dwustronną ukośną z zachowaniem wystających „ostatków”. Czterospadowy dach pokryto podwójną warstwą gontu. Jedną z cech charakterystycznych chałupy jest brukowana sień przejazdowa, do której prowadzą dwuskrzydłowe wrota. W kuchni i przylegającej do niej izbie, znajdują się piece kuchenne z ogrzewaczami i piec chlebowy. W drugiej izbie odtworzono piec kaflowy. W obszernych pomieszczeniach chałupy urządzono ekspozycję, która prezentuje małomiasteczkowy zakład fotograficzny z okresu międzywojennego, a także wnętrza mieszkalne należące do fotografa. Uwagę zwraca przede wszystkim atelier z charakterystycznym wyposażeniem, na które składa się studyjny aparat mieszkowy, ekran fotograficzny, pulpit retuszerski i wiele innych przyborów fotograficznych i elementów scenografii.

EN / PL

Budynek wybudowany został w 1705 r., o czym informuje inskrypcja wycięta na głównym „tragarzu” w izbie. Obecnie stanowi ona najstarszy znany nam przykład tego typu budownictwa ludowego na Kielecczyźnie. Chałupa jest szerokofrontowa i posiada jeden ciąg komunikacyjny. Budynek składa się z czterech pomieszczeń: sieni, izby i komory oraz dobudowanej w okresie późniejszym obory. Ściany obiektu wykonane z ciosanych belek, nakrywa czterospadowy dach kryty słomianą „strzechą”. Z detali we wnętrzu na uwagę zasługują drzwi spągowe, osadzone na prymitywnym „kołowrocie”, prowadzące do sieni i do pomieszczeń gospodarczych, a także sposób wykonania podłogi „bitej” na kołki drewniane, ułożonej z ciosanych desek. Na uwagę zasługuje także, archaiczny w formie i rozwiązaniach technicznych, piec kuchenny w izbie. We wnętrzach chałupy znajduje się stała wystawa ilustrująca warunki życia rodziny ubogiego żydowskiego krawca z lat 20. i 30. XX wieku. Sam wystrój izby poprzez użycie religijnych akcesoriów i „judaików”, oddaje nastrój przygotowania do szabasowej wieczerzy.

EN / PL

Kurnik z Bielin reprezentuje typ małego, drewnianego, zrębowego budynku gospodarczego, pochodzącego z terenu Gór Świętokrzyskich. Obiekt został wybudowany w 1895 r. i wchodził pierwotnie w skład zagrody wiejskiego organisty. Pod względem architektonicznym zwracają uwagę ozdobne trójkątne wycięcia gontów na krawędzi okapu, a także harmonijne proporcje zrębowych ścian i czterospadowego dachu. W muzeum, kurnik zgodnie z jego pierwotną lokalizacją posadowiono w sąsiedztwie „organistówki” z Bielin.

EN / PL

Dom organisty z Bielin w Górach Świętokrzyskich, został wzniesiony prawdopodobnie w połowie XIX w. Drewniany obiekt zbudowano w konstrukcji węgłowej, o ścianach szalowanych ozdobnie deskami. Budynek nakrywa naczółkowy dach kryty gontem. Wewnątrz domu znajdują się pomieszczenia w układzie dwutraktowym z centralną, przelotową sienią. W każdej z izb wybudowano urządzenia ogniowe, połączone z usytuowanym centralnie tzw. „kominem cyrklowym”. Pod względem architektonicznym uwagę przykuwają dwa ganki, o szczytach zdobionych dekoracyjnie wyciętymi listwami, kratownicami i sylwetkami ptaków. W organistówce urządzono wystawę prezentującą małomiasteczkową dziewiętnastowieczną aptekę z wnętrzem pochodzącym z Buska-Zdroju, laboratorium galenowe oraz międzywojenne wnętrza zamieszkiwane przez znaną suchedniowską rodzinę aptekarską Górbielów.
Ekspozycję uzupełniają edukacyjne ogródki ziołowe przed i za apteką.

EN / PL

Budynek powstał pod koniec drugiej połowy XIX w. Fundatorami okazałego domu byli bogaci rolnicy, właściciele gospodarstwa o powierzchni około 20 ha. Ściany drewnianego budynku wzniesiono w konstrukcji sumikowo-łątkowej. W pionowe słupy („łątki”) ze żłobieniami („płazami”) wsunięto poziome belki („sumiki”) z wystającymi „palcami”. Całość ścian obito starannie wykonanym szalunkiem z desek, nadając im reprezentacyjny charakter. Chałupa posiada wejście od frontu (typ szerokofrontowy), z wyodrębnionym z bryły ozdobnym gankiem, posiadającym dekoracyjne elementy takie jak: listwy o wyciętych krawędziach czy duże ostrołukowe okna. Budynek nakrywa dwuspadowy dach z oryginalnie zachowanym pokryciem z czerwonej, ceramicznej dachówki.
W domu ze Skorzowa powstała ekspozycja prezentująca wnętrze domu doktora Witolda Poziomskiego, lekarza pracującego w Suchedniowie, małym miasteczku oddalonym o 25 km od Kielc. Zachowany układ pomieszczeń z dwoma ciągami komunikacyjnymi, pozwolił na zaaranżowanie wnętrz: poczekalni, gabinetu lekarskiego, sypialni, salonu oraz kuchni. Wyposażono je w oryginalne sprzęty sprzed II wojny światowej, pochodzące między innymi z mieszkania doktora Poziomskiego. Na wystawie pojawiają się przedmioty ilustrujące proces upowszechniania się elektryczności w małych, polskich miasteczkach. Stąd na ekspozycji znajdują się luksusowe na owe czasy urządzenia takie jak: odkurzacz czy aparat telefoniczny. Warto zwrócić uwagę na ciekawe meble z tamtego okresu oraz wyposażenie gabinetu lekarskiego takie jak: przenośna umywalka do mycia rąk i oryginalny fotel ginekologiczny, nieodzowny w ówczesnej praktyce lekarskiej.

EN / PL

Pierwotnie XVIII-wieczny budynek wybudowano w Zawichoście nad Wisłą.
W XIX wieku spichrz został rozebrany i przeniesiony do Wyszmontowa,
w gminie Ożarów, gdzie oprócz dworu, wraz z gorzelnią wchodził w skład zespołu zabudowań dworskich, ostatnich właścicieli Wyszmontowa - rodziny Załęskich. Budynek wzniesiony z drewna modrzewiowego i dębowego, wraz z użytkowym poddaszem, posiada dwie kondygnacje. Ściany wykonano z belek węgłowanych układanych na nakładkę dwustronną, ukośną z ostatkami (ostatki to wystające poza obrys budynku belki). Czworo potężnych spągowych drzwi dębowych zawieszono na kowalskich, kutych zawiasach pasowych. Okna szczelinowe zamknięto ozdobnymi, kutymi kratami. W ścianie frontowej znajduje się galeria, utworzona przez pomost rozpięty między dwoma przybudówkami, z kolumnadą ośmiu słupów, wspierających konstrukcję więźby dachowej.